درباره خواندن نماز در اول وقت، آثار و ثواب های زیادی قرار داده شده است؛ مانند: دو برابر شدن ثواب نماز، مورد محبت الهی قرار گرفتن و ... .
علما هم با توجه به همین موضوع، مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.
درباره ثواب نماز اول وقت برخی از احادیث نقل شده از ائمه اطهار (ع) ذکر می شود:
1. یکی از اصحاب امام صادق (ع) به آن حضرت عرض کرد: یا ابا عبد اللَّه! مرا از بهترین وقت براى خواندن نماز صبح آگاه فرما. امام (ع) فرمود: هنگام طلوع فجر؛ زیرا خداوند مىفرماید: «به تحقیق که قرآن فجر مشهود است»[1]؛ یعنى، نماز صبح را هم فرشتگان روز و هم فرشتگان شب مشاهده میکنند. پس اگر بندهاى نماز صبح خود را به هنگام طلوع فجر بخواند، ثواب آن دو بار در نامه اعمال او نوشته مىشود، هم فرشتگان روز مىنویسند و هم فرشتگان شب.[2]
2. حضرت موسى بن جعفر (ع): «[عطر] نمازهاى واجب که در اول وقت و با آداب و حدود مخصوص به خود خوانده مىشوند، از برگها و ساقههاى نو رسیده و شاداب و با طراوت آس[3] خوشبوتر است. پس بر شما است که نماز [واجب] را در اول وقت آن بجاى آورید».[4]
3. زُراره از امام باقر (ع) می پرسد: خداوند کار شما را به صلاح آورد، اداى نمازها در اول وقت آن بهتر است، یا در وسط وقت، یا در آخر وقت؟ امام (ع) فرمود: در اول وقت. رسول خدا (ص) فرمود: «خداوند عزّ و جلّ، کارهاى نیک را موقعى دوست دارد که در انجام آن تعجیل شود».[5]
4. امام صادق (ع): «هر که نمازهاى واجب را در اول وقت بخواند و درست ادا کند، فرشته آن را پاک و درخشان به آسمان رساند و آن نماز فریاد زند خدا تو را حفظ کند چنانچه حفظم کردی و تو را به خدا سپارم چنانچه مرا به فرشتهاى کریم سپردى و هر که بدون عذر بعد از وقتش، آن را بدون دقت و ارتباط معنوی لازم بخواند، فرشته آن را سیاه و تاریک بالا برد و آن نماز فریاد کشد خدا ضایعت کند چنانچه ضایعم کردى و رعایتت نکند چنانچه رعایتم نکردى...».[6]
علمای بزرگ هم با توجه به این احادیث مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.[7]
نتیجه: بر اساس روایات از ائمه اطهار (ع) و سفارش علما پسندیده این است که انسان اگر عذر شرعی نداشته باشد، نماز را در اول وقت آن بجا آورد تا مشمول آثار و ثواب آن شود.
[1]اسراء، 78:«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً»؛نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکى شب [نیمه شب] برپا دار و همچنین قرآن فجر [نماز صبح] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است.
[2] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 283، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش.
[3] آس یا درخت مورد، از محصولات گرمسیرى است، و گویند عصاى حضرت موسى (ع) از چوب آن بوده است، همچنین به نوعى ریحان که بىاندازه خوشبوست، گفته مىشود. ر. ک: فرهنگ نفیسى، ج 1، ص 27، به نقل از: مجاهدى، محمد علی، پاداش نیکىها و کیفر گناهان، ص 112،انتشارات سرور، قم، چاپ اول، 1381ش.
[4] عاملی، شیخ حرّ، وسائل الشیعة، ج 4، ص 119، مؤسسه آل البیت (ع)، قم، 1409 ق.
[5]الکافی، ج 3، ص 274.
[6]وسائل الشیعة، ج 4، ص 123 و 124.
[7]ر.ک: موسوی (امام خمینی)، سید روح الله،آداب الصلاة، ص 108، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، تهران، چاپ هفتم، 1378ش.
+ دوستی می گفت: به نظرت قرمزیِ رنگ پرچم کم رنگ نشده ؟؟!!! بهش گفتم سرخیِ پرچم از سرخی خون شهداست. خون شهدا هیچ وقت کم رنگ نمیشه . اما این ماییم که گاهی با کارها و غفلتهامون، گرد و غبار فراموشی روشون می پاشیم و کم رنگشون می کنیم ....."
+ یا اله العاصین! خودت فرمودی : نبیء عبادی انا الغفور الرحیم اینک دلخوشم به همین آیه ات
+ قطار توی راه آهن برای نماز مغرب و عشاء متوقف شد. گفت ما می ریم گوشی هامون رو توی ایستگاه بذاریم شارژ بشه. برسیم خونه هنوزم وقت برای نماز هست. اونجا نمازمون رو می خونیم.درسته که وقتی قطار ایستاده بود از اولِ وقتِ نماز گذشته بود اما وقتی به خونه می رسیدن، آخر وقت نماز میشد. با خودم گفتم کاش اونقدری که به فکر شارژ موبایلشه، به فکر شارژ روحش بود!
+ استادفرمود: شیطان برای وسوسه شدن آدم و حوا برای خوردن میوه ی درخت ممنوعه قسم یادکردخیرخواه اوناست: وَقَاسَمَهُمَآإِنِّى لَکُمَالَمِنَ النَّصِحِینَ اماجایی به عزت و جلال خداقسم خوردتموم بنده هاروگمراه کنه:قَالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ استادگفت:اونجاکه سوگند یادکردخیرخواه آدم و حواست، اونطوروسوسه شون کردوازبهشت بیرون شدن.برای ماکه باسوگنددشمنی آشکاراعلام کرده،چه خواهد کرد؟
+ توی ایام ماه مبارک چقدر دلم برای غربت خدا روی این کره ی خاکی سوخت چقدر دلم برای مظلومیت دین مون سوخت وقتی می دیدم که چقدر راحت و علنی روزه خواری می کنن... وقتی می دیدم چقدر راحت و ساده دین رو بازیچه قرار می دن و در مورد روزه و حتی پرداخت فطریه هم جک می گن.... وقتی می دیدم بی هیچ دلیل موجهی روزه خوری می کنن اما توان روزه گرفتن رو دارن .... اونوقت بود که دلم برای غریبی خدا می سوخت
+ رب اجعلنی مقیم الصلوه و من ذریتی